آیا تاکنون آشپزی بر روی تکه‌ای سنگ بلوری قرمزرنگ را تجربه کرده‌اید؟ یا با پاشیدن پودرنمک قرمز بر روی غذا باعث جذابیت ظاهری آن شده و نظر مهمانان خود را بدان جلب نموده‌اید؟ تصور بودن در اتاقی پوشیده از آجرهایی به رنگ قرمز آن هم از جنس‌نمک چطور؟ چقدر می‌تواند برای شما واقعی باشد؟ تمامی این موارد می‌توانند به جزئی از زندگی روزمره‌تان تبدیل گردند، تنها کافیست با یکی از کمیاب‌ترین سنگ نمک‌های رنگی جهان آشنا شوید.
سنگ‌نمک‌های رنگی
تصور بیشتر افراد ازسنگ‌نمک (با نام علمی هالیت)، تنها نوع معمولی و سفید رنگ آن است. اما باید دانست که قدرت خلاقیت و هنرمندی طبیعت، فراتر از تصورات ماست. در ساختار این ماده، علاوه بر پای ثابت کلرید سدیم، ناخالصی‌هایی حاوی عناصر پتاسیم، آهن، منیزیم، کلسیم و … وجود دارند که نوع و مقدار آن ها سنگ نمک‌های رنگی را به وجود می آورند:
- زرد: حاوی گوگرد
- سیاه: شامل مقدار زیادی از ترکیبات سولفور و کلسیم
- آبی: دارای مقادیر زیادی پتاسیم
- سنگ‌نمک صورتی هیمالیا: ترکیبی از کلسیم، منیزیم، پتاسیم به همراه کمی آهن
- نارنجی یا پرتغالی: مقدار کمی آهن
- قرمز: مقدار زیادی آهن
- قرمز جگری: حاوی منیزیم
سنگ‌نمک‌های آبی، صورتی (هیمالیا)، نارنجی و قرمز به دلیل مصارف خوراکی، شناخته‌شده‌تر و معروف‌تر هستند. البته بد نیست بدانید که طعم تند و قوی سنگ‌نمک سیاه آن را به یکی از چاشنی‌های پرطرفدار در هندوستان تبدیل کرده است. در ضمن سنگ نمک‌های رنگی را در ساخت آباژور و وسایل دکوری نیز بکار می گیرند، که علاوه بر جنبه زینتی، توجه به ویژگی درمانی آنها (به علت آزادسازی یون‌های منفی نمک‌ها) دلیل این امر است.
سنگ‌نمک قرمز
سنگ‌نمک قرمز را باید یکی از نادرترین انواع سنگ نمک‌های رنگی در جهان دانست. چرا که معادن سنگ‌نمک گرمسار واقع در استان سمنان و معادن سنگی پنجاب پاکستان تنها معادن اصلی و البته در مقیاس کم آن به شمار می‌روند. جالب است بدانید که اگرچه سنگ‌نمک قرمز گرمسار در مقایسه با همتای پاکستانی خود دارای آهن بیشتر و در نتیجه ارزش بالاتری است اما از نظر قیمت پایین‌تر از آن قرار دارد که این موضوع مربوط به نوسانات ارزی و هزینه‌های حمل بار آن است.
کاربرد سنگ‌نمک قرمز
وفور عنصر آهن در این نوع سنگ‌نمک، برگ برنده آن برای مصارف تزئینی، خوراکی و حتی ساخت ظروف آشپزی است:
- آشپزی: پودر نمک (چاشنی غذا) و صفحات برش خورده یا آجر نمک (برای پخت غذا بویژه انواع کبابی بر روی آن)
- تزئینی – درمانی: آباژور
- درمانی: آجر نمک برای ساخت اتاق نمکی
لازم به ذکر است که نوعی نمک موسوم به «نمک قرمز هاوایی یا دریای هاوایی» نیز وجود دارد که ساکنان جزایر هاوایی در غذاهای سنتی و مرسوم خود مثلا انواع کباب‌ها از آن استفاده می‌کنند. البته باید گفت که این نوع نمک محصول مشترک گل گدازه‌ای حاوی اکسید آهن با نمک است و ارتباطی با سنگ‌نمک قرمز ندارد.
