پس از عبور از تونل سرد، تاریک و نمکی شهر گرمسار، به قلب کویری خواهید رسید. مکانی که در روزگاران گذشته برای بازرگانان جاده ابریشم گرم و تپنده بوده است. اما حین این گذر، زیباییهای داخل تونل یعنی قندیلهای نمکی در اشکال و رنگهای متنوع میتواند خروج شما را تا ساعتها به تأخیر بیندازد. البته به شرطی که نور کافی برای دید و حواس جمع برای لیز نخوردن داشته باشید و در هزارتوی آن نیز گم نشوید! در این نوشتار به معرفی تونل نمکی گرمسار میپردازیم.
گرمسار: خواری اشکی، درخشان و پولساز!
سمنان، گرمسار و نمک؛ پیوندی سه رأسی که هیچ عامل نفودی نمیتواند آن را در هم بشکند. گرمسار، مرکز شهرستانی به همین نام واقع در استان سمنان است. که در گذشته های دور مربوط به دوران فرمانروایی اشکانیان یا آنچه که در ادبیات غرب از آن با عنوان امپراطوری پارتها یاد میشود، به نام «خواران» شناخته می شد. واقع بودن این شهر در کنار کویر و در نتیجه پست تر بودن آن نسبت به نقاط همجوار یکی از علل چنین نامگذاری دانسته میشود.
البته اقتباس این نام از خوار و خواره که از اسامی خورشید و ماه دراوستا به معنی درخشیدن بوده نیز دیگرعلت استفاده از این واژه و لقب گرفتن این شهر به سرزمین خورشید درخشان یا ماه تابان می باشد. گرمسار با نام پیشین خواران، به دلیل قرار گرفتن در مسیر بزرگترین شبکه تجاری دنیای آن روزگار یعنی جاده ابریشم از اهیمیت اقتصادی ویژه ای برای شاهان اشکانی برخوردار بود. اهمیتی که در عصر حاضر در اشکالی دیگر یعنی استخراج نمک و در نتیجه تأمین بخش بزرگی از مصرف نمک داخلی و صادرات نمک از سویی و نیز پررونق نمودن صنعت گردشگری کشورمان از دیگر سو به واسطه بهرهبرداری از بزرگترین معدن نمک این شهر موسوم به تونل نمکی گرمسار، همچنان پر رنگ است.
تونل نمکی گرمسار : هزارتویی فریبنده در دل کویر
تونل نمکی گرمسار یکی از مهمترین و بزرگترین معادن نمک در خاورمیانه است. که با وجود سپری کردن چندین دهه استخراج نمک، گویی همچنان منبعی تمام نشدنی از این شور اقتصادی است. این تونل خود متشکل از 40 تونل تو در تو بوده و استخراج نمک از آن به صورت دستی (چکش و مته) و یا انفجاری صورت میگیرد. حاصل این استخراج بسته های نمکی است که روانه بازارهای داخلی و یا خارجی میگردد. اما این غار نمکی طولانی از جنبه دیگری نیز دارای اهمیت تجاری است. چرا که زیبایی فریبنده داخل آن هر بینندهای را به خود جذب میکند؛ و این همان چیزی است که وجود آن برای جلب نظر گردشگران چه داخلی و چه خارجی کافیست.
دیوارههای نمکی و قندیلهای رنگی
داخل تونل نمکی گرمسار نه تنها خبری از گرمای سوزان کویری که آن را احاطه کرده نیست. بلکه روشنایی آفتاب و مهتاب هم در آن، توان ورود و مقابله با تاریکی مطلقش را ندارد. با وجود دیواره ها و قندیل های نمکی در اشکال متنوع تخم مرغی، گل کلمی، لایه لایه و البته رنگی (به دلیل وجود ناخالصی ها) زیبا، قابل تأمل شده است. در ضمن رنگ دیوارهها در ابتدای مسیر این غار نمکی، تیره و خاکستری است. البته به تدریج و در ادامه راه به دلیل حفاری های جدیدتر، روشن تر و براق تر میگردد.
تپه های مریخی و گنبدهای نمکی مجاور تونل نمکی گرمسار تنها مسئول خوشامدگویی به آن دسته از مسافران و گردشگرانی هستند که پس از هماهنگی با مسئولان مربوطه و اخذ مجوز بازدید، قصد ورود به این غار نمکی بزرگ خاورمیانه را دارند.
آشنایی با جاذبههای گردشگری نمکی سمنان
برای آشنایی بیشتر با جاذبههای نمکی سمنان میتوانید به مطالب ذیل مراجعه کنید: