سابقه نمک درمانی به قرن 18 و به گمان برخی حتی قبل‌تر یعنی قرون وسطی بازمی‌گردد. اما رویدادی که باعث رسمیت بخشیدن به هالوتراپی یا نمک درمانی گردید، کشفی بود که از سوی پزشکی لهستانی به نام فلیکس بوکووسکی در زمینه کم بودن مشکلات تنفسی و ریوی نزد معدنچیان نمک صورت گرفت. از آن زمان تاکنون مزایای این روش درمانی در بهبود سلامتی بارها از سوی محققان بویژه پژوهشگران روس و اروپای شرقی مورد تأیید قرار گرفته است. در این نوشتار به معرفی انواع نمک درمانی یا هالوتراپی می‌پردازیم.
نمک درمانی یا هالوتراپی
نمک درمانی در غرب مترادف با هالوتراپی است چرا که واژه یونانی «halos» به معنی نمک است. این شیوه درمانی کهن، امروزه همچنان مورد بررسی و تحقیق قرار می‌گیرد و جالب اینکه نه تنها تأیید بلکه کشفیات مثبت و جدید، آن را باارزش‌تر می‌نماید. این روش درمانی 100% طبیعی و فاقد هرگونه مواد دارویی و شیمیایی، علاوه بر بزرگسالان برای کودکان و حتی نوزادان نیز توصیه شده است. سال 1843 میلادی را باید نقطه عطفی در تاریخ این روش درمانی دانست چرا که در این سال «فلیکس بوکووسکی» پزشک و محقق لهستانی متوجه سیستم تنفسی بهتر کارگران معدن نمک نسبت به سایر معدنچیان گردید. ایجاد اتاق نمک در بیمارستان‌ها و قرار دادن بیماران در چنین فضایی برای بهبود مشکلات تنفسی آن‌ها نخستیت تلاش‌های وی بود که در راستای بهره‌گیری و رواج هالوتراپی انجام داد. طی سال‌های متمادی، پژوهش‌های بعدی سایر محققان نیز توانست دیگر فوائد بودن در این اتاق‌های جادویی را به اثبات برساند:
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- بهبود تب و سرفه
- کاهش عفونت‌های ویروسی
- درمان استرس و افسردگی
- درمان بیماری‌های گوش و حلق و بینی
- رفع مشکلات پوستی اگزما، آکنه و پسوریازیس
- بهبود بیماری فیبروز سیستیک (سفتی مخاط)
- کاهش علائم استعمال دخانیات (تنگی نفس، سرفه و خس خس سینه)
لازم به ذکر است که مدت زمان لازم برای بودن در این غارهای نمکی مصنوعی که فاقد رطوبت و تحت دمای 20 درجه سانتی گراد یا کمترهستند، معمولا 30 تا 45 دقیقه است.
آب نمک درمانی
نمک درمانی تنها محدود به روش خشک آن یا اتاق نمک نیست و می‌توان گفت که روش مرطوب هالوتراپی یعنی آب نمک درمانی برای بسیاری شناخته شده‌تر است: نوشیدن و یا غرغره آب نمک، اسفاده از حمام نمکی و نیز شستن بینی با آب نمک. همچنانکه که ما نیز پیش از این در مقاله «خواص آب نمک برای دهان و دندان» اطلاعات مفیدی را در اختیارتان قرار داده‌ایم.
نوشیدن آب نمک گرم
در این بخش از مقاله به فوائد نوشیدن آب نمک گرم هر روز قبل از خوردن صبحانه اشاره می‌کنیم:
- هضم بهتر غذا
- رفع نفخ و سوزش معده
- کاهش تورم و التهاب در بدن
- کاهش استرس
- سم زدایی بدن
- بهبود سلامت استخوان‌ها
- کمک به شادابی پوست
- کمک به کاهش وزن
- کاهش درد
- رفع گرفتگی عضلات
- کاهش وزن
- افزایش انرژی
برای بهره‌گیری از فوائد ذکر شده بهتر است در یک سوم یک بطری شیشه‌ای، نمک تصفیه نشده (مثلا نمک دریا) ریخته و مابقی آن را با آب پر کنید. سپس با دری غیر فلزی آن را بسته و به خوبی تکان دهید. به مدت 24 ساعت آن را در جای خشکی قرار دهید. هر روز قبل از خوردن صبحانه، نصف قاشق چایخوری از این محلول را در یک لیوان آب ولرم بریزید و آن را میل کنید.
حمام نمکی
دومین نوع آب نمک درمانی، استفاده از حمام نمکی است. در این روش، از نمک خاصی موسوم به نمک حمام (نمک اپسوم: epsom salt) بهره گرفته می‌شود. اگرچه شکل ظاهری این نوع نمک بسیار شبیه به نمک خوراکی است اما ساختار متفاوت آن یعنی ترکیب شیمیایی سه عنصر منیزیم، گوگرد و اکسیژن باعث شده تا به جای کلرید سدیم یا همان نمک طعام، سولفات منیزیم نامیده شود. فوائد استفاده از این حمام نمکی به همراه زمان لازم برای ماندن در آن به شرح زیر است:
- نرم کننده، مرطوب کننده و تقویت کننده پوست (20 دقیقه)
- کاهش درد و التهاب عضلانی (12 دقیقه)
- ضد استرس و افسردگی (1 ساعت)
- ملین و کمک به بهبود عملکرد روده‌ها (20 دقیقه)
- تسکین عفونت ناخن پا (12 دقیقه)
- کمک به بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا (سندرم درد اسکلتی-عضلانی) از طریق تعادل منیزیم (12 تا 20 دقیقه)
برای بهره‌گیری از مزایای یک حمام نمکی استاندارد باید 2 فنجان نمک حمام یا نمک اپسوم را به وانی با اندازه متوسط و حاوی آب گرم اضافه کنید. البته با افزودن روغن‌هایی نظیر نعناع، اسطوخودوس و یا درخت چای می‌توان به نتایج مطلوب‌تری نیز دست پیدا کرد.
